6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen ve birçok ili ciddi şekilde etkileyen depremin ardından yapılan hasar tespit çalışmaları ile afet bölgesinde yer alan binalar hakkında hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı veya ağır hasarlı şeklinde tespitleri yapıldı ve raporlarda yer alan tespitlere karşı mevcut itirazlar üzerine yeniden inceleme yapılarak kesin hasar tespit raporları düzenlendi.
Bu aşamada artık gündemimiz binaların hasar boyutuna bağlı olarak hak sahipliği kavramı olacaktır.
Hak sahipliği kavramı, 7269 Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 29. Maddesinde “Yıkılan, yanan veya ağır hasara uğrayan veya uğraması muhtemel olan binalarla imar planları gereğince kamulaştırılmasında zorunluluk bulunan yerlerdeki binalarda oturan ailelere hak sahibi olmak şartıyla konut yaptırılır veya kredi verilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre olası bir afet nedeniyle yıkılan veya ağır hasar alan binalarda oturan vatandaşlara sağlanan haklardan yararlanabilmenin şartı ilgili kanun kapsamında hak sahibi olmaktır.
Hak sahipliği statüsünün kazanabilmesi için taşınmaz hakkında hasar tespit raporları kritik öneme sahiptir. “Hak sahipliği” statüsünün kazanılabilmesi için acil yıkılacak, ağır hasarlı ya da orta hasarlı tespiti yapılması zorunludur. Hasar tespit çalışması sonucunda bina için az hasarlı ya da hasarsız kaydı düşülürse hak sahipliği statüsünün getirdiği haklardan yararlanamaz. Fakat hasar tespitinin hatalı olduğu kanaatinde olan tüm afetzedeler hasar tespitlerine bağlı olmaksızın hak sahipliği başvurusunda bulunabilecektir.
AFETZEDELERDEN KONUT, İŞYERİ VE AHIR YAPIMI VEYA ONARIM YARDIMI ALMAK İSTEYENLERİN YASAL İLAN SÜRESİ İÇERİSİNDE (30.05.2023-28.07.2023) HAK SAHİPLİĞİ İÇİN E-DEVLET KAPISI SİSTEMİ “HAK SAHİPLİĞİ İÇİN TALEP VE TAAHHÜTNAME BAŞVURUSU” DİJİTAL HİZMETİ ÜZERİNDEN VEYA İL/İLÇE MERKEZİNDE BULUNAN BAŞVURU NOKTALARINA MÜRACAATI GEREKMEKTEDİR. İLAN EDİLEN YASAL SÜREDE MÜRACAAT ETMEYENLER BU YARDIMLARDAN YARARLANAMAYACAKTIR.
Hak sahipliği başvurusu reddedilen depremzedelerin itiraz ve dava hakkı nedir?
Başvuruda bulunmuş olmalarına rağmen hak sahibi olmaları uygun görülmeyen kişilere durum yazılı olarak tebliğ edilir. Kişilerin bu tebligattan itibaren 15 gün içerisinde itiraz hakları vardır. Hak sahipleri ve yapılan bu itiraz konusunda nihai karar İmar ve İskan Bakanlığınca verilir.
İdareye yapılan bu itiraz başvurusunun reddedilmesi durumunda, ret kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde idari dava açılabilecektir. İdareye yapılan itiraza, 30 gün içinde cevap verilmemesi halinde ise, dava açma süresi (60 gün), 30 günlük cevap süresinin bitiminden itibaren hesaplanır.
Hak Sahipliği başvurusu hasar tespit raporları esas alınarak reddedilen ve hasar tespit raporunun hatalı olduğunu kanaatinde olan depremzedeler; söz konusu hasar tespit raporlarını da asıl işlem niteliğinde olan işbu hak sahipliği başvuru sonuçları ile birlikte idari dava konusu edebilirler.
Az hasarlı ya da hasarsız olduğu için reddedilen hak sahipliği başvurularının yanı sıra; ağır hasarlı olduğu kabul edilerek hak sahibi sayılan vatandaşlar da söz konusu taşınmazının ağır hasarlı olmadığı kanaatindeyse hak sahipliğine karşı yürütmeyi durdurma talepli dava hakkını kullanarak taşınmazının yıkımını önleyebilecektir.
Afetzedeler, tüm bu dava ve işlemler için adli yardım müessesinden (dava masrafı ödenmeden dava açılması) faydalanma haklarına sahiptirler.
E-DEVLET ŞİFRESİNE ULAŞAMADIĞINIZ VE SİSTEMDE ADRES, TAPU KAYDI VB SEBEPLERLE TAŞINMAZINIZIN GÖZÜKMEDİĞİ HALLERDE EKTE SUNDUĞUMUZ DİLEKÇE ÖRNEĞİNİ KENDİ DURUMUNUZA GÖRE DOLDURARAK MÜLK SAHİBİ/ MÜLK SAHİBİ VARİSİ/ VEKİL OLARAK MÜLKİYETİ İSPATLAYAN BELGELERLE BİRLİKTE 28.07.2023 TARİHİNE KADAR DERHAL BULUNDUĞUNUZ İL/İLÇE MERKEZİNDE BULUNAN BAŞVURU NOKTALARINA BAŞVURUDA BULUNABİLİRSİNİZ.
DİLEKÇE ÖRNEĞİ:
