Geçen hafta Birleşik Krallık’ın çeşitli şehirlerinde yemek teslimatı yapan binlerce kurye, ücret artışı talebiyle grevdeydi. Grev destekçileri tarafından dağıtılan broşür metnini aşağıda okuyabilirsiniz. Broşürün bastırılabilir PDF olarak paylaşacağımız Bengalce, Portekizce ve Lehçe versiyonları için bu sayfayı kontrol edin.
İlk Grevden Raporlar
Yemek teslimatı yapan binlerce kurye; Londra, Brighton, Liverpool, Bath ve Glasgow’daki 90’dan fazla bölgede yemek teslimatı yapan uygulamalara karşı 2 Şubat günü ücret artışı talebiyle greve çıktı.
Grevde ücretlerin artırılması talep edildi. 2017 yılında Deliveroo uygulaması teslimat başına minimum 4£ veriyordu. Şimdiyse mobiletlere 3.15£, bisikletlere ise 2.80£ veriyor. %40’lık bir ücret kesintisi sözkonusu. Uber Eats de benzer değişiklikler yapmıştı.
2 Şubat Grevi, bugüne dek Birleşik Krallık’ta yapılan en büyük yemek kuryesi grev oldu ve yemek teslimat uygulamalarının yönetimlerini sarstı.
Birçok bölgede kuryeler yerelde organize oldu, sanal mutfakları[1] ve önemli restoranları kapatmak için grev gözcüleri belirledi. Kimi bölgelerde grevciler iş almaya çalışan çok sayıda grev kırıcıyla uğraşmak zorunda kalırken kimilerinde ise sürücüler greve kolayca ikna oldu. Kuryelerin güçlü bir grev organize edebildiği alanlarda, müşterilerin internetteki şikâyetlerinden ve restoranlarda biriken sipariş yığınlarından anlaşılacağı üzere, grevin büyük bir etkisi oldu.
Bazı bölgelerde kuryeler, grev gözcülerini organize etmenin yanı sıra, motor konvoyları ve büyük kitlesel toplantılar için de bir araya geldi. Ardından grevi yaymak için konvoyu başka bölgelere taşıdılar.
Grev aynı zamanda değişik topluluklara mensup sürücüleri ilk kez böylesine geniş bir ölçekte bir ara getirdi. Bizi daha da güçlü kılan, ileriye dönük büyük bir adım oldu.
Deliveroo, Uber Eats, Just Eat ve Stuart bizim moralimizi bozmak için grevden etkilenmemiş gibi yapacaklar. Peki öyleyse neden restoranlarla panik halinde iletişim kurarak onları grev konusunda uyardılar ve niçin işe alım istekleri o gece tavan yaptı?
Yerel bölgelerin her birinde neler olduğuna dair bilgiler paylaşmanın bilgilenmemiz ve nelerin verimli olduğunu öğrenmemiz açısından önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu yüzden değişik bölgelerden kuryelerle konuştuk.
Earls Court
Bu bölgeye daha yeni taşındım. Eskiden Camden’da çalışıyordum. McDonalds sürücülerinin grubuna katıldım. Önce Hintlilere ulaştım. İlk başta ne diyeceklerini bilemediler ama sonra greve katılacaklarını söylediler. Ancak Brezilyalılarla konuşmuyorlardı. Brezilyalılarla konuşarak greve katılıp katılmayacaklarını öğrenmemi istediler. Sormak için onlara gittim. Adamın biri 85£ park cezası yemişti ve çok sinirliydi, hayır, dedi. Ama birkaç dakika sonra gelip katılacağını söyledi ve diğer herkes de ona katıldı. Sonra Deliveroo’daki ücretin arttığını gördük ve heyecanlandık. Bir grup olarak çalışmaya başladık. Diğer sürücüler geldiğinde onları ikna edebildik. Grubumuzdan bazıları grev kırıcılara karşı sert tepki gösterdi ama çoğumuz arkadaşça yaklaştık. Londra’da binlerce kuryenin grevde olduğunu ve bize katılmaları gerektiğini söyledik. Sonra diğer bölgelerdeki grev haberlerini duyduk. Ardından 150 motosiklet gelip yolu kapadı. Biz de onların çevresini kapladık. Herkes bir sonraki grev için çok heyecanlandı.
Şirketin çok korktuğunu biliyoruz çünkü sosyal medyada bizim moralimizi bozmaya çalışan sahte hesaplar olduğunu gördük. Sahte hesaplar olduğu anlaşılıyordu, çünkü dışarı çıkıp insanlarla konuştuğumda tüm haftasonu grev yapmak istediklerini söylüyorlardı.
Bu işte 6 yıl çalıştım. Eskiden hemen yürüyerek yapabileceğiniz kısa işler 3.15£ ile ücretlendiriliyordu. Şimdi 3.15£ kazanabilmek için 2-3 mil gitmek zorundasınız. Bunun algoritma olduğunu söylüyor, algoritmayı suçluyorlar ama bu algoritmayı da birileri yaptı. Eğer işi istemiyorsanız reddedebileceğinizi söylüyorlar ama eğer çok fazla işi reddederseniz algoritmadaki gizli bir şeyler 30 dakika boyunca iş almanızı engelliyor. Sonra da daha fazla kuryenin işe alınması gerektiğini, işleri yapacak yeterince insan olmadığını söylüyorlar. Tüm bunlar grev yapmamızın nedeni.
Whitechapel
20 Bengalli ve Brezilyalı kurye Whitechapel, Assembly Passage’daki sanal mutfağı kapattı. Diğer kuryeler de bölgedeki diğer sanal mutfağı ve yakın restoranları kapattı. Çok az sayıda kurye gelip siparişleri almaya çalıştı, onlar da geri çevrildi. Kuryeler, bu siteden bir akşamda gelen ortalama sipariş sayısını baz alarak, sadece bu mutfaktan Deliveroo’nun yaklaşık 30.000£ zarar ettiğini düşündüklerini söylediler. Herkese bir grevin yeterli olup olmayacağını, eğer olmayacaksa daha fazlasını yapıp yapmayacaklarını sordum. Kuryeler tek bir grevin işe yarayıp yaramayacağı konusunda değişik fikirlere sahip. Çoğu, grevin ilk günü işe yaramadığı takdirde ileride daha fazla grev yapmayı istediklerini söylüyor. Kuryeler birkaç saat sonra, diğer bölgelerde grev gözcülüğü yapan diğer kuryelere katıldı ve bölgenin etrafında büyük bir grup olarak sürüş yaptılar. Moral yükseltmek için iyi bir yöntem.
Forest Hill
20 kurye Forest Hill’deki sanal mutfakta grev gözcülüğü yaptı. Diğer kuryeler mutfağa gelip grevi öğrenince çalışmayı durdurdular. Sadece birkaç kurye, müdür uygulamayı kapatmadan önce sipariş götürmeye çalıştı. Saatlerce bir giriş çıkış olmadı. Birçok kurye tek bir grev yaparak ücret artışı konusunda bir kazanım elde edeceklerini düşünmüyor, daha uzun bir mücadele için hazırlar. Grevden birkaç gün sonra yaptıkları teslimatların öncekinden daha fazla kazandırdığını fark ettiler. Ücretlerde biraz artış söz konusu.
Başka broşürler de hazırlayarak farklı bölgelerden daha fazla rapor paylaşmak istiyoruz. Kendi bölgenizle alakalı bize mesaj atabilir ya da ses kaydı iletebilirsiniz +447598260453.
Grevi nasıl kazanırız
Birçok kurye ile hak ettiğimiz ücret artışını nasıl elde edebileceğimiz hakkında konuşuyoruz. Ne yapmamız gerektiği hakkındaki fikirlerimiz şu şekilde:
Kazanana dek tekrar ve tekrar grev
Grevlerin başarılı olması için çoğu kez bir günden fazlasına ihtiyaç vardır. Geçen cuma gecesinden sonra uygulamaların müdürlerini telaş sarmıştır. Çok para kaybettiler. Öte yandan ne yapacaklarını düşünmek için biraz zamana ihtiyaçları olacak. Gerçekten endişelenecek bir şey olup olmadığını anlamaya çalışacaklar. Daha önce Londra’da böyle grevler olmuştu, fakat bir gün sonra sönümlendiler. Müdürler büyük ihtimalle tekrar grev olacağını düşünüyordur ve bankada yüklü miktarda paraları olduğu için birkaç grevden daha sağ çıkabilirler. Onları asıl korkutacak şey, bu grevlerin sürekli gerçekleşmesi ve gitgide büyümesidir. Yani yapmamız gereken şey tam da bu. Müdürler bizi dinleyene kadar düzenli biçimde grev yapmaya hazırlıklı olmalıyız. Birçok başarılı grevin sloganı “Kazanana Dek Grev!” olmuştur. Tüm kuryeleri bizimle bunu yapmaya ikna etmemiz gerekiyor. Eğer aynı fikirdeyseniz grevin gerekliliği hakkında konuşabildiğiniz kadar çok kuryeyle konuşun.
Grevleri büyütün
Grevleri ne kadar büyütürsek uygulamalar o kadar çok zarar eder ve bu onları daha çok korkutur. Grevler büyüdükçe, kazanana dek grev yapmamız gereken zaman kısalır. Grevi büyütmek zaman alabilir. Geçen hafta grev yapmayan bölgeleri ziyaret etmemiz ve onları da ikna etmemiz gerekiyor. Eğer önümüzdeki süreçte düzenli olarak haftada bir grev yapmakta anlaşabilirsek, bu durum diğer bölgelerdeki kuryelere de katılım konusunda ilham verebilir. İki sene önce İngiltere’nin kuzeyinde büyük kurye grevleri vardı. Bu grevler Sheffield’deki IWGB sendikasında örgütlü kuryeler tarafından başlatılmıştı. Her hafta birkaç gün greve çıkmış, diğer günleri de diğer şehirlerdeki insanlarla konuşmaya ayırmışlardı. Yoğun çabaları sayesinde grev on şehre yayıldı. Londra’daki tüm bölgelere ve diğer şehirlere grevi yaymamız gerekiyor. Bizimle aynı fikirdeyseniz, bölgenizde birliği sağladığınızdan emin olduktan sonra vaktinizi yakınınızdaki bölgelerde çalışmaya ayırın. Ya da çalıştığınız bölgedeki grupla beraber diğer bölgelerdeki insanlarla konuşmaya gidin.
Moralinizi yüksek tutun ve diğer sürücülerle düzenli olarak iletişim kurun
Bölgenizdeki çok sayıdaki kuryenin ne olup bittiği hakkında çok bir fikri yok. Olan biteni düzgünce anladıklarından emin olmalıyız. Aksi takdirde kafa karışıklığı yaşayabilir ve çabukça demoralize olup grevlere katılmaktan vazgeçebilirler. Halihazırda yerel bir Whatsapp grubunuz yoksa kurun ve bölgenizdeki herkesin yanı sıra şehirdeki büyük grupların da buna katılmasını sağlayın. Şehrin diğer bölümlerinde neler olup bittiğine dair düzenli güncellemeler yapın, böylece insanlar neyin işe yarayıp neyin yaramadığını görebilir. Neler olup bittiğine, grev konusunda neyin işe yaradığına, mücadeleyi güçlendirmek için yapılabileceklere dair yüz yüze toplantılar yapın.
Bölgeler arasında koordinasyon kurun
Cuma günü grev çağrısı yapanlar çok iyi bir iş becerdiler. Ama sayıları çok az ve önümüzde onların tek başlarına yapamayacakları kadar çok iş var. Hepimizin yardım etmesi gerekiyor. Kuryelerin diğer bölgelerle koordine olabilmek için kendi aralarından temsilciler seçmesi gerekiyor. Bu temsilcilerin bir araya gelerek önümüzdeki grevleri planlayarak anlaşmaya varması ve yeni bölgeleri de grevlere katmak için ziyaretler organize etmesi gerekiyor.
Siz ne düşünüyorsunuz? Grevin nasıl başarılı olacağına dair fikirleriniz varsa bize gönderin:
+447598260453
Birleşik Krallık’taki Kurye Grevlerinin Kısa Tarihi
2016
Deliveroo kuryeleri Ağustos ayında altı gün boyunca grevdeydi. Sipariş başına 3.75£ verilmesi talebiyle Deliveroo genel merkezinin dışında gösteriler düzenlediler. Bu grev sonucunda Deliveroo, işçilere sipariş başı ödeme sisteminden çıkabilme seçeneği sundu. Bu da ülkede Brighton ve Leeds şehirleri de dahil olmak üzere bir grev dalgası başlattı.
2018
İlk ülke çapındaki greve Londra, Glasgow, Briston, Newcastle ve Cardiff’ten, konaklama sektörü işçilerinin de içerisinde olduğu binden fazla işçi katıldı. Kuryeler sipariş başı 5£ talep ediyordu.
2019
Bristol, Bournemouth ve Manchester’daki Deliveroo kuryeleri ödeme ve şartların iyileştirilmesi için greve çıktı.
2020
Ekim ayında York, Sheffield, Wolverhampton’ta yemek teslimatı yapan kuryeler teslimat ücretlerinin azaltılması üzerine grevler ve gösteriler düzenledi.
2020-2021
Sheffield, Chesterfield, Darlington, Blackpool, Huddersfield, Leeds, Middlesbrough’da faaliyet gösteren IWGB sendikasında örgütlü Stuart kuryeleri ücret kesintisine karşı grev yaptı. Grev altı hafta boyunca devam etti. Stuart Delivery’nin bu süreçten sonra CEO’su değişti fakat kuryelere ücret artırımı yapılmadı.
2021
York, Sheffield, Reading ve Wolverhampton’daki IWGB’de örgütlü Deliveroo kuryeleri 7 Nisan’da greve çıktı. Talepleri arasında geçinebilecekleri bir ücret, fazla mesailerin ve ödemesiz bekleme sürelerinin sonlandırılması, tatil ve hastalık izinlerinin ücretli hale getirilmesi yer alıyordu.
2023
Ekim ayında “boost” ödemesi durdurulduktan sonra Blackburn, Darwen, Accrington’da Just Eat kuryeleri grev hazırlığına başladı. Grev başlamadan hemen önce kuryelere boost ödemelerinin geri geleceği söylendi. Oxford ve Telford’daki Deliveroo, Just Eat, Uber Eats kuryeleri de ödemeler ve çalışma koşullarından ötürü greve çıktılar.
2024
Şubat ayında Londra çevresindeki ve diğer şehirlerdeki teslimat yapan kuryeler teslimat birim fiyatının sipariş başına 5£ olması ve her ek mil başına 2£ verilmesi talebiyle grevdeler.
[1] Sanal Mutfak (Dark Kitchen): Sadece evlere teslimat yapmak üzere yemek hazırlayan dükkânlar.
Özgün Metin: https://notesfrombelow.org/article/delivery-strike-reports-frontline
Çeviren: Ayşe Irmak Şen
