Artvin’in Yusufeli ilçesinde yapılan Yusufeli barajı ve HES projesi ana akım medyada coşkuyla anlatılırken Yusufeli halkı yerleşim yerlerinin taşınması sürecinde binbir zorlukla baş etmeye çalışıyor. Bir ilçenin taşınma hikayesini orada yaşayanlardan dinledik.
Yusufeli’nin taşınma kararı nasıl gelişti?
2013 yılında iskan yasasından kaynaklı burada yeni yerleşim yeri için müracaat aldılar. Konut ve işyeri için hak sahipliğinin kuralları 2013 yılından önce evlenmiş olmak, en az 3 yıl evli kalmış olmak olarak belirlendi. Biz de başvurularımızı yaptık.
Şu anki durumunuz ve sorunlarınız neler?
Valiyle, kaymakam yeni yerleşim yerlerine kamu binalarını taşıdılar. Orman İşletmelerini taşıdıkları dördüncü bölgede su yok, elektrik yok, internet ağı yok. Adliye taşıdıkları birinci bölgede her şey mükemmel ama internet bağlantısı olmadığı için duruşmalar erteleniyor.
Ankara’dan gelen heyetlere birinci ve üçüncü bölgeyi eksiksiz yaptıklarını iddia ederek gezdiriyorlar. Onlar da ‘Mademki bu kadar güzel yaptınız, taşının’ diyorlar. Bu bölgelerde yaklaşık 1800-1900 konut var, 3 okul var, 1-2 tane de devlet dairesi var. Buralarda su, elektrik yok. Kasım ayına kadar bu eksikleri gidereceklerini söylüyorlar ve bize taşının diyorlar. Ama Kasım’a kadar bu eksiklerin giderilmesi imkansız. Yaşam koşullarını düzeltmedikten sonra oraya taşınmak bize çok ağır bedeller ödetir bunu biliyoruz. Yeni yerleşim yerlerinde içme suyu konusu da sıkıntılı. Bu coğrafyada baraj yapacak kadar su olmasına rağmen yeni yerleşimlere arıtma suyu verileceğini söylüyorlar. Dünyanın en yüksek üçüncü, Türkiye’nin en yüksek barajı yapılıyor ama biz arıtma suyu içeceğiz gibi bir saçmalık var.
Yusufeli’nde 560’a yakın esnaf var. Yukarda 200 tane işyeri var. Geri kalan esnaf ne yapacak, kimse bir çare üretmiyor. Yaklaşık 500 kişi iskan yasasında bahsedilen şartlara uygun olmadığı gerekçesiyle ne konut ne de işyeri üzerinden hak sahipliği talebinde bulunamadı. Bunların yarısı göç etmek zorunda kaldı. Geri kalan mağdurlar için bir yöntem bulunmasını istedik. Binali Yıldırım buraya geldiğinde ‘Tüm mağduriyetleri gidereceğiz’ dedi. 55 kişi ikametgahları tutmadığı için cezalı hak sahipliği üzerinden başvuruda bulundular. Noter huzurunda yapılan TOKİ için kuraya isim yazdırdılar ve ev çıktı. Bu kura sonra iptal edildi. Buradan da şuan 25 kişiye yakın mağdur var. Bunun dışında tek yaşayan 10 kişi hak sahipliğine müracaat edemediler, gidecek yerleri de yok. Bu insanlar büyük mağduriyet yaşıyorlar.
İlçenin can damarı viyadüğü bile yapamadılar. İhaleye çıktıklarındaki çelik fiyatı ile şimdiki çelik fiyatı birbirini tutmadığı için ihale çok ertelendi. Bir firma sonunda aldı ihaleyi. Bu firma Yusufeli’nden bir kadın arkadaşı muhasebe biriminde işe aldı. Arkadaşa, ‘İşçi alımı yaparken işçilerin siyasi görüşünü tek tek yazacaksın’ demişler. Bu arkadaşımız ‘Siyasi görüş yazmak iş kanunda yazmıyor’ deyince, onu da işten çıkardılar.
Yani sorun çok…
Yusufeli halkının talepleri neler?
Bizim talebimiz tek bir kişi bile dışarda kalmadan herkesin sorunu çözüldükten sonra taşınmanın gerçekleşmesi. Yusufeli’nde biz kepenk kapatarak bu mağduriyetlerin giderilmesi için sesimizi duyurduk. Fakat birkaç kişiyi aramızdan satın alınarak bizi susturma yoluna gittiler.
Bu röportajı okuyan insanlardan beklentileriniz neler?
Kimse burada yaşananların detayını bilmiyor. Bu röportajı okuyan herkesin sesimizi duyurmamıza yardımcı olmasını istiyoruz. Farklı eylem biçimleri ile sesimizi duyurmaya hazırlanıyoruz. Buraya gazetecilerin de gelmesini sorunlarımızı yerinde görmesini istiyoruz.
