Pandemi dolayısıyla uygulanan ücretsiz izin, işveren kodlarıyla ortadan kaldırılmış işten atma yasağı ve işverenlerin fonu kısa çalışma ödeneği bugün itibariyle sona eriyor. SGK ise bu süreçte açlığa mahkum edilmiş on binlerce ücretsiz izindeki işçiye otomatik mesaj atarak 1 Temmuz’da işbaşı yapabileceklerini duyurdu. Bu, işverenlerin farklı silahlarla işçilere karşı donatılması demek olacağından işçi arkadaşlarımız aşağıdaki ihtimallere karşı dikkatli olmalıdır.
Patron ”İşe başlayamacaksın, gelmeyeceksin, seni işten çıkarttık” diyebilir, mesai başlangıcında işyerine almayabilir, yarın işbaşı yapılması konusunda herhangi bir haber vermemiş olabilir. Ne yapmalıyız?
Bildiğiniz üzere 1 Temmuz itibari ile Kısa Çalışma Ödeneği ve ücretsiz izin sona erdi. Sona ermesiyle beraber ücretsiz izinde olan ve kısa çalışmadan yararlanan tüm işçilerin işlerine dönmesi ve 1 Temmuz 2021 itibari ile işyerlerinde olmaları gerekiyor. İşveren tarafından herhangi bir bildirimin gelmesine gerek yok. Sabah her zamanki normal mesai saatlerinde iş başında bulunmaları gerekiyor. İşyeri tarafından işe başlayamacaksın, gelme, seni işten çıkarttık deseler dahi sabah işyerinde olmaları gerekmektedir. İşyerine alınmadığı takdirde yanında en az 2 iş arkadaşı veya 2 kişi ile birlikte “X saatinde iş yerine geldim. X saatinde beni iş yerine almayacaklarını ve iş akdimi sonlandırdıklarını söylediler” şeklinde ilk girdikleri andan sona ana kadar olanları anlatan bir tutanak hazırlamaları gerekmekte. Tutanağın altında kendi ve iki şahidin isim, soyisim ve imzaları bulunmalıdır. Bu tutanağı derhal iş yerine noter aracılığıyla “İş akdim X gerekçe gösterilerek feshedilmiştir. İşe iademi talep ediyorum/alacaklarımın ödenmesini talep ediyorum” şeklinde bir ihbarname çekilmelidir. Bu adımlar uygulanmadığı takdirde işveren işçileri devamsızlık bahanesi ile haklı fesih yoluyla işten çıkartabilir.
Ücretsiz izin kalktı, işveren tek tek işçilere ne sunarak işten çıkarabilir? Hangi bahanelere, yollara başvurarak işten çıkarabilir? Bunlara karşı ne yapmalıyız?
İşverenin işten çıkarmaları gölgelemek için pandemi döneminde ücretsiz izne ve kısa çalışma ödeneğine başvurduğunu biliyoruz. İşveren artık bunu yapamayacak. Bunun sonucunda da işçileri en önemli kozları devamsızlık, performans, verilen görevleri yapmama gibi sebeplerle işten çıkarabilirler. Bunlara ilişkin olarak herhangi bir savunma istendiğinde mutlaka sendikalar, avukatlarla veya Alo Umut-Sen’i arayarak, sosyal medya hesaplarımız üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz. Bu esnada verilecek savunmanın önemi oldukça büyük.
İşveren diğer bir koz olarak görev yeri değişiklikleri yapma yolunu seçebilir. Görev yeri değişikliklerinin yasaya uygun olup olmadığı her duruma göre değişmektedir. Tarafınıza bir görev yeri değişikliği ve işyeri değişikliği beyan edilirse mutlaka avukatlarla iletişime geçmeniz gerekmektedir. Buna ilişkin olarak değerlendirmeler somut duruma göre yapılacaktır. Tarafınıza verilen yazıların fotoğrafını çekip avukatınız veya bizimle paylaşıp içerdiği durumlara dair teyit almalısınız. Teyit almadan, baskı ve zorlama ile herhangi bir evrağa imza atmayın.
