Farplas Şirketler Grubu 40 yılı aşkın süredir kurulu bulunan bir aile şirketi konumunda. Otomotiv yan sanayi üretimi yapan, büyük bir ticaret hacmini elinde bulunduran nadir şirketlerden biridir. Yönetim Kurulu üyesi Kayserili iş insanı Ahmet Zeki Büyükkuşoğlu, Türkiye otomotiv sektörünun üretici konumunda başladığı yıllarda bu sektörün bir parçası olarak yan sanayide büyük bir proje ile yol haritasını çizmiş, aile de pastadan büyük bir payı yıllarca elinde tutmuştur. Otomotiv sektörünun yanı sıra Türkiye’de üretim yoğunluğunun başlamasıyla 80’li yılların sonunda küçük bir şirket olan Farel Plastik ile beyaz eşyada da büyük yan sanayi devi olma yolunda hızlı adımlar atmaya başladı.
Farplas ve Farel Plastik iki lokomotif üretim sistemi ile bugün adından söz ettirirken her iki alanda pazarın sahibi olmuş, şirketlerin ortağı ve genel müdürü olan Ömer Burhanoğlu da şirketin CEO’su olarak şirket ile büyümeye devam etmiştir. Ömer Burhanoğlu, TAYSAD (Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği) başkanlığı yürütmüş, 80’li yıllarda büyümüş bir iş insanıdır. Şirketin ilk yıllarında çalışmaya başlayan Ömer Burhanoğlu askerden sonra bu firmada CEO ve Farel firmasının %30 hisse sahibi olarak adeta şirket ile bütünleşmiş bir sanayicidir. Yıllarca hem otomotiv hem de beyaz eşya sektöründe büyük projeler ile ön planda olsalar da şirketin başlangıç yeri Avcılar’da küçük bir atölyeden gelen ve bugün bulunduğu Gebze OSB ve Tekirdağ Çerkezköy’de kurulu şirketin, %70 hisseyi 2015’te Alman şirkete teslim etmesine rağmen Ömer Burhanoğlu hala bu şirkette söz sahibi ve %30 hissenin tek mirascisidir.
Tabii ki böyle devasa projelerin kazançlarının arka planında ticari bir sır gibi saklanan büyük bir işçi sömürüsü artık gün yüzüne çıkmaktadır. 2005-2013 yılları arasında çalıştığım Farel Plastik A.Ş.’de büyük bir işçi sömürüsü ile karşı karşıya kaldığımızın bilinmesi gerekir. Yıllarca çalışanların asgari ücretin dışında maaş almadığı ve halen şirketin ilk çalışanlarının asgari ücret veya 200-300 TL üstünde komik rakamlar ile çalıştığını bilmekteyiz. Ayrıca Farel ve Farplas şirketleri kendi içinde kurdukları taşeron şirketleri ile de hem sendikal örgütlenmeyi hem de işçi sömürüsünü ellerinde tutan bir sermayeden söz ediyoruz. 300 kişinin çalıştığı firmada yaklaşık 30-40 kişiye bölünmüş taşeron guruplar ve bunların her birinin yöneticisi olan beyaz yaka çalışanlardan oluşan sömürü çarkı. Bu sistem ile yıllarca kıdem zammı ve kıdem tazminatı denen ücretlerinin hiçbirini işçiye vermeden üretimine üretim katan, işçisinin alınterinden dev bir sermaye haline gelen bir holding olma özelliği taşıyan bir sömürü düzeninden bahsediyoruz.
Bu kelimeyi yazarken 8 yıllık çalışma hayatım gözlerimin önünden film şeridi gibi geçti. Ücret zammı almadan geçen 4 yıl ve 4 yıl içinde değişen 6 üretim müdürü ve çarkın arasında milyonlarca emeği sömürülmüş sıradan yurdum insanı, kaderdaşlarım işçiler ve 08-20 vardiyası ve 20-08 vardiya sistemi ile çalışırken gecesi gündüz olmuş emek tacirleri geldi gözümün önüne bir an. Bir aile şirketi düşünün, ailenin bir çocuğu bir yaz günü denize gidecek. İstanbul’dan gelip Farel fabrikasında işçinin çalışarak kirasını ödediği fabrikanın araçları ile tatil yapabilen bir aile üyesi ve bunu görmezden gelen yöneticiler ve işçiye zam vermemeyi bir başarı sanan yöneticiler… Hepsi bu çarkın bir ayağı aslında. Bu büyük şirket yöneticileri bu kadar sömürüyü yaparken bir taraftan da yardımsever iş insanı unvanını da hiç geri bırakmazlardi. Ömer Burhanoğlu Trabzon’da okul ve hastane yaparak memleketine gönül bağı köprüsü kurmaktan da geri kalmıyordu.
Yaklaşık 8 yıl önce Farel Plastik’te bu hanedan düzenine “dur!” demek için sendikal örgütlenme yaparak işçi sınıfının ezilmesine karşı duran bir avuç işçiydik. Kısa sürede sesimizi duyurduk ve 1 yıllığına ikramiyeyi 5 yapmıştık. Sonra gene eskiye dönüş tabii ki. Birkaç kişinin egosunu tatmin ettiği yönetici bozuntuları ve kimilerinin sıçrama tahtası haline gelen bir hanedan fabrikası işte.
Simdi Farplas işçisini çok iyi anlıyorum. Bazen konuşurduk gelen arkadaşlarla, işçiler bu çarkın dişlileri arasında hem bir haykırış aradı yıllarca. Şimdi bu kadar büyük iş bırakma eyleminde olan Farplas işçisinin zinciri kırma zamanı geldi. Taşeron olmaktan, esnek çalışmadan, zam ve kıdem tazminatı gaspından kurtulmak için başka bir yaşamı hak ediş çabasını göstermeli, örgütlü bir mücadele ile zafer kazanmalı ve bu hanedan düzenine dur deme zamanı geldi. Haydi Farplas işçisi! Tarih senin zaferin ile yankılansın, bir rol model olabilirsin. Otomotiv yan sanayisinde can simidi bir haykırış modeli olabilirsin.
YAŞASIN FARPLAS İŞÇİSİNİN BİRLİGİ, BERABERLİĞİ
YAŞASIN FARPLAS VE FAREL İŞÇİSİNİN KAZANIMI
TÜM DOSTLARA SELAMLAR!
Eski Farel (Farplas) Direnişçisi Şenol Kurt
