Hukukçu Murat Özveri’nin sosyal medyada yayımladığı bilgilendirmelerini sizler için derledik.
Tüm dünyada hızla yayılmaya devam eden ve binlerce kişinin ölümüne sebep olan coronavirüs salgını işçi sınıfının da birinci gündemi haline geldi. Patronların Bakanlık ve sağlık örgütlerinin açıklamalarına kulak tıkayarak işçilerin iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almamaktaki ısrarı tüm halkın yaşamını tehdit etmekte.
Patronların zoruna karşın taleplerini yükselten işçileri, yasal hakları konusunda sosyal medya üzerinden bilgilendiren hukukçu Murat Özveri’nin açıklamaları şöyle;
-
Koronavirüs salgını iş hukuku açısından “zorlayıcı sebeptir”. 4857 sayılı İş Yasası zorlayıcı sebepleri işçi ve işveren açısından ayrı ayrı düzenlemiştir.
-
Koronavirüs nedeniyle işçinin çalıştığı işyerinde işin durması halinde işveren bir hafta süreyle işçiye yarım ücret ödemek zorundadır. Bir haftanın sonunda işveren ücret ödemeyecektir. (md. 40)
-
Bu durumda işçi dilerse iş sözleşmesini bir haftanın sonunda 4857 sayılı İş Yasasının 24/III maddesi uyarınca sona erdirebilir. Ancak ihbar tazminatı alamaz. Kıdem tazminatını hak eder.
-
Koronavirüs nedeniyle işçi hasta olmadığı halde hastalık riski nedeniyle çalışmaz ise işveren bir hafta süreyle işçiye yarım ücret ödemek zorundadır. Bir haftanın sonunda işveren ücret ödemeyecektir.
-
Bu durumda işveren dilerse iş sözleşmesini bir haftanın sonunda 4857 sayılı İş Yasasının 25/III maddesi uyarınca sona erdirebilir. Bu durumda işveren işçiye kıdem ve ihbar tazminatı ödemek zorundadır. (md. 40)
-
İşveren tek taraflı almış olduğu kararla işçileri ücretsiz izne çıkartamaz. Tek taraflı işçinin rızası alınmadan uygulanan ücretsiz izin fesih anlamına gelir. İşe iade davası açma süreleri işlemeye başlar.
-
İşveren işçileri ücretli izne çıkartabilir. Bu durumda işçinin onayı aranmaz. İşçi ve işveren anlaşarak ücretsiz izin uygulayabilir. Ücretsiz izne rıza veren işçi bu rızasıyla bağlıdır.
-
İşveren ayrıca 4447 sayılı yasanın ek 2. Md. uyarınca kısa çalışma ödeneği için başvuru yapabilir. Kısa çalışma ödeneği işverenin bir hafta süreyle yarım ücret ödeme zorunluluğunun bitimiyle başlar.
-
Kısa çalışma ödeneğinden yapılan ödemeler işçinin ileride alacağı işsizlik ödeneğinden mahsup edilir. Ancak kısa çalışma ödeneğinin işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
-
Bu konuda ayrıca Prof. Dr. Ufuk Aydın hocanın zincir bilgilendirmesine bakılabilir.